Historia
Okultyzm a Naziści

Okultyzm a Naziści

Okultyzm w obecnych czasach jest jedną z dziedzin, gdzie część informacji tak naprawdę nie bierzemy na poważnie albo próbujemy jakkolwiek udowodnić. Inaczej było tak z nazistowską ideologią.

Słowem wstępu

Nie będę owijał w bawełnę. Okultyzm to tak naprawdę jeden wielki temat to pisania. Można tutaj rozpisywać się i to na wiele spraw, czasów oraz znanych osób. Na początku tylko przedstawię czym tak naprawdę jest to.

Okultyzm to zespół poglądów i wierzeń o istnieniu niepoddających się naukowym obserwacjom istot, mocy i możliwości ukrytych we wszechświecie i człowieku, wierzenia o wychodzących poza poznanie zdolnościach ludzkich i ich podporządkowaniu, związane z tymi wierzeniami magiczne rytuały, praktyki medytacyjne, a także synonim ezoteryki. Termin okultyzm ma często znaczenie pejoratywne.

W szerszym znaczeniu terminem okultyzm określa się gnozę, magię i mistykę. Okultyzm w znaczeniu systemu wiedzy zajmuje się światem i człowiekiem, przy czym przedmioty badań w tym przypadku podzielone są na dwie triady: makrokosmos – świat duchowy, świat astralny, świat eteryczno-fizyczny oraz mikrokosmos – duch, dusza, ciało. Okultyzm w znaczeniu praktyk rytualnych, medytacyjnych i ćwiczeniowych umożliwia poznanie i korzystanie z własnych mocy i mocy istot nadnaturalnych dzięki systematyzacji myśli, uczuć, ćwiczeń wolitywnych i odczuć fizjologicznych. W tym przypadku to człowiek jest narzędziem poznawczym. Okultyzm, zajmujący się niewidocznymi dla zmysłów istotami, różni się w ich badaniu od religii tym, że dąży najpierw do ich poznania (gnoza) wraz z późniejszym wolitywnym oddziaływaniem na nie (magia).

Człowiek zodiakalny, miniatura braci Limbourg z Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry
Człowiek zodiakalny, miniatura braci Limbourg z Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry (XV wiek)
©Photo. R.M.N. / R.-G. OjŽda
Źródło: Okultyzm

Jak to się wszystko rozpoczęło

Wszystko tak naprawdę rozpoczęło się od chęci poznania okultyzmu przez Hitlera. Przyszły Führer Niemiec poszukiwał nowych rzeczy w swoim życiu, dzięki którym mógłby wejść w posiadanie czegoś nowego. Co dodatkowo da mu możliwości w tworzeniu dodatkowych rzeczy.

Dzięki dołączeniu się do Towarzystw Thule mógł zdobywać większą wiedzę na temat okultyzmu oraz realizować się w życiu. Rasistowska ideologia Towarzystwa Thule była silnie inspirowana ariozofią Guido von Lista. Na tej podstawie również Alfred Rosenberg (członek Towarzystwa Thule i późniejszy ideolog partyjny NSDAP) napisał książkę Mythus des Zwanzigsten Jahrhunderts (Mit dwudziestego stulecia).

W styczniu 1919 roku członek Towarzystwa Karl Harrer wspólnie z Antonem Drexlerem założył Niemiecką Partię Robotników (DAP – parta później została przekształcona w NSDAP). Poprzez DAP Thule próbowało propagować swoją ideologię w niemieckiej klasie robotniczej. We wrześniu 1919 roku Adolf Hitler wziął po raz pierwszy udział w zebraniu małej wówczas DAP i w listopadzie tegoż roku został jej członkiem.

Ideologia Towarzystwa była zbliżona do późniejszej ideologii NSDAP. Niektórzy członkowie Thule odgrywali istotne role w strukturach NSDAP. Członkami Thule byli: Alfred Rosenberg, Julius Streiche, Hans Frank (później stał się gubernatorem Polski), Rudolf Hass (późniejszy zastępca Hitlera). Spośród 220 wymienionych z nazwiska członków Thule 20 pojawia się na wczesnej liście członków NSDAP[.

W 1918 roku Sebottendorff zakupił czasopismo Münchener Beobachter, które od tego momentu propagowało ideologie Towarzystwa. 31 maja 1919 roku na łamach pisma opublikowano 12 punktowy program o charakterze nacjonalistycznym, antysemickim i antykapitalistycznym. Program był zbliżony do późniejszego programu NSDAP. Czasopismo nie sympatyzowało jednak wyłącznie z DAP, było raczej trybuną dla całego, rozdrobnionego nurtu volkistowskeigo. W 1920 roku gazeta została zakupiona przez NSDAP i przemianowana na Völkischer Beobachter.

Okultyzm III Rzeszy
Okultyzm III Rzeszy
Foto: East News
Źródło: Okultyzm III Rzeszy

Wiele okultystycznych sytuacji zaliczył Hitler z Lanz von Liebenfels, dzięki któremu jeszcze młody Adolf stykał się z nie tylko z ogólno pojętym okultyzmem, ale tak naprawdę z różnego typu paramasońskimi organizacjami . Dzięki temu można zobaczyć w późniejszych latach jak
Führer sprawdza przeróżne rzeczy. Tym bardziej można zobaczyć po jego najbliższym otoczeniu z okresu II wojny światowej.

Ideologia okultyzmu i Nazistów

Razem z uzyskiwanym poparciem wśród ludu niemieckiego oraz zdobywaniem coraz większej władzy NSDAP pozyskiwało coraz większe możliwości. Tym samym pojawiała się możliwość sięgnięcia po więcej oraz przygotować przeróżne miejsca pod odpowiednie rytuały okultystyczne. Tym samym stworzyć na nowo mity związane z ideologią nazistów w Niemczech.

Ideologia nazistowskiego okultyzmu jak wiadomo opiera się na założeniach, że rasa germańska, szczególnie ras aryjska, góruje nad pozostałymi. Za Aryjczyków propagatorzy uznawali przedstawicieli ludów germańskich o określonych cechach fizycznych i nie posiadających żydowskich przodków.

W nazistowskim okultyźmie nastąpiło połączenie nauki H. Bławatskiej na temat 7 ras podstawowych oraz niektórych elementów niemieckiego neopogaństwa powiązanego z antysemityzmem, zwłaszcza nauk G. von Lista oraz G. Lanza von Liebenfelsa, założyciela Zakonu Nowych Templariuszy i twórcy mistycznej koncepcji rasy nordyckiej. W 1912 roku powstał Zakon Germański, którego członkowie przechodzili przez rytuał inicjacyjny pełen odniesień do oper R. Wagnera; miał on symbolicznie oddzielić Aryjczyków od niższych rasowo elementów. Po rozpadzie Zakonu część jego członków pod przywództwem R. von Sebottendorffa utworzyła Stowarzyszenie Thule, które w znacznym stopniu uczestniczyło w procesie formowania Partii Niemieckich Robotników (DAP), później przekształconej w NSDAP. Po dojściu nazistów do władzy Stowarzyszenie zostało zdelegalizowane, jednak propagowaną przez nie religię krwi rozwijał A. Rosenberg, jeden z ideologów NSDAP.

Towarzystwo Thule
Towarzystwo Thule
Źródło: Wpływ okultyzmu na ideologię nazistowską

Rosenberg występował przeciwko masonerii i okultyzmowi, uznając je za narzędzie syjonistów. Równocześnie nawiązuje do Mistrza Eckharta   stworzył koncepcję rasy aryjskiej jako myśli Boga, która w wyniku spisku Żydów uległa zanieczyszczeniu. W związku z tym celem nazistowskiego okultyzmu było oczyszczenie Aryjczyków i zapewnienie ich dominacji poprzez higienę rasową, eugenikę, wojnę oraz rytuały umacniające wspólnotę. Hitler nie był zwolennikiem tego okutyzmu, lecz niektóre jego elementy wykorzystywał instrumentalnie. Uważał, podobnie jak Bławatska, że Aryjczycy stopniowo oddzielą się od pozostałych ras i przekształcą się w nowy doskonały gatunek ludzi.

Najbardziej prominentnym przedstawicielem tej ideologii w III Rzeszy był Himmler, dowódca SS, który wprowadził wiele elementów symboliki okultystycznej i neopogańskiej do oficjalnych świąt nazistowskich. Jednym z przykładów jest to, że do rytuału przyjęcia 14-letnich dzieci do Hitler Jugend w ostatnią niedzielę marca oraz do święta przesilenia letniego, podczas którego oficerowie SS zawierali małżeństwa.

Po 1937 roku na stadionie olimpijskim zapalany był znicz symbolizujący zwycięstwo Aryjczyków nad niższymi rasami oraz oczyszczenie świata.

Co Naziści wprowadzili w swoją ideologię z okultyzmu

Bezpośredni wpływ idei okultystycznych bez wątpienia najbardziej widoczny był w formacji o nazwie Schutzstaffel (SS). Już sama symbolika „zakonu” powołanego w 1925 r. nawiązywała do tradycji ezoterycznych oraz astrologii. W latach 30 jednostka ta zyskała elitarny charakter wyraźnie dystansując od siebie Sturmabteilung (SA), któremu była początkowo podległa.

Heinrich Himmler został powołany na funkcję szefa SS, 5 stycznia 1929 roku. Ten człowiek o wyglądzie inteligentnego nauczyciela szkoły powszechnej, jak miał się o nim wyrazić sam Hitler, swą skrupulatność, pracowitość, wręcz przysłowiową niemiecką dokładność, dzielił z tendencjami do fantazjowania oraz uwielbieniem dla absurdalnych teorii o wyższości rasy germańskiej, co znalazło swój wydźwięk w osobliwej filozofii zakonu SS. Na ideologię Himmlera jak i samych członków Schutzstaffel złożyły się najróżniejsze, nierzadko skrajnie antagonistyczne czynniki, między innymi: mit krzyżacki, ariozofia, zasady funkcjonowania japońskiego stanu rycerskiego, zasady statutowe zakonu jezuickiego, astrologia oraz okultyzm.

Okultystyczny symbol „czarnego słońca” znajdujący się w siedzibie SS na zamku w Wewelsburgu
Okultystyczny symbol „czarnego słońca” znajdujący się w siedzibie SS na zamku w Wewelsburgu
Źródło: Wpływ okultyzmu na ideologię nazistowską

Wielu okultystów związanych z nacjonalistycznymi ruchami postrzegało rok 1933, w którym naziści dokonali udanego przewrotu, jako zapowiedź odrodzenia się państwa germańskiego i dobrą okazję do zrobienia kariery w roli mentorów nowej ery. Większość z przedstawicieli prawicowego okultyzmu spotkała się, jednak z potępieniem nowej władzy, która nierzadko czerpała z ich ideologicznego dorobku, tak jak na przykładzie Rudolfa von Sebottendorfa. Jednak niektórzy z nich zrobili wręcz oszałamiające kariery, wywołując bezpośredni wpływ na najważniejsze osobistości III Rzeszy.

Zainteresowanie Himmlera astrologią oraz genezą pochodzenia ludów germańskich od Aryjczyków było znane w kręgach elity III Rzeszy, jednak po objęciu przez niego dowództwa w SS znacznie się wzmogło. Reichsführer chciał przekształcić oddziały Schutzstaffel w zakon na wzór wspólnot średniowiecznych, swoistą elitę czystą rasowo, jednak potrzebował do tego podpory ideologicznej. W pewnym sensie ten pomysł przeniósł się nie tylko na SS, ale też na całe społeczeństwo niemieckie.

Przypisywanie miana okultysty Adolfowi Hitlerowi, czy też wysuwanie wniosków, że mógł być on zaangażowany w tematykę w równym stopniu co Heinrich Himmler jest tezą ryzykowną, bowiem nie można jej jednoznacznie potwierdzić. Z jednej strony do Hitlera przyznawali się czołowi okultyści twierdząc, że czerpał z ich nauk, a oni sami byli dla niego kimś w rodzaju mentorów. Ponadto w swojej na wpół biograficznej książce: Main Kampf, przyznawał się, że jego poglądy po części ukształtowały się pod wpływem rasistowskich broszur ariozoficznych. Zastanawiający może być również fakt, iż tolerował on dziwaczne zainteresowania okultyzmem wewnątrz partii nazistowskiej, o czym najlepiej świadczy samo istnienie SS w formie mistycznego zakonu. Z drugiej jednak strony w tej samej książce ujawnia także swą niechęć do okultystycznych, konspiracyjnych stowarzyszeń, ze względu na ich ceremoniał oraz patos.

Wielu entuzjastów fantastycznych teorii przypisywało Führerowi wręcz paranormalne, hipnotyzujące zdolności, które miał osiągną na wskutek obcowania z magią. Najtrafniej skomentował to zagadnienie znany nam skądinąd baron – Julius Evola:

Konieczne jest parę słów wyjaśnienia odnośnie teorii postrzegającej Hitlera jako medium i mocy, którymi dysponował. Twierdzenia, jakoby zawdzięczał on swą siłę praktykom inicjacyjnym opierają się na fantastycznych spekulacjach. Gdyby je przyjąć, należałoby też przyznać, że psychiczna siła innych przywódców, na przykład Mussoliniego czy Napoleona, wynikała z podobnych źródeł. Z większym prawdopodobieństwem można uznać, że właściwa ruchom masowym energia psychiczna skupia się w osobie przywódcy, przydając mu szczególnego promieniowania, odczuwanego przede wszystkim przez ludzi podatnych na sugestię.

Julius Evola

Z punktu widzenia historyka wydaje się to kwestią nie do uwodnienia. Można jednak uznać, iż, niewątpliwie, Hitler miał talent do płomiennych, często jawiących się nam dzisiaj jako nazbyt populistyczne, przemówień, porywających tysiące ludzi.

Okultyzm a Naziści moim zdaniem

Moim zdaniem (nie będę pisał, że skromnym, bo może to źle się skończyć) okultyzm w nazistowskich Niemczech był na początku akceptowalny z powodu mniejszej komplikacji związanej z sektami oraz ogólnie z osobami pałającymi się astrologią i podobną magią. W późniejszym czasie w obawie przed zagrożeniem sekt prawnie zabroniono nawet korzystania z możliwości okultystycznych.

Wiadomo, że zanim nie ukształtowała się ideologia nazistowskiego państwa to korzystano z zewnętrznego bodźca do wprowadzenia własnego wierzenia, mitologii oraz tez związanych z ogólnopaństwową koncepcją świata, pomogło zmienić ludzi. Przez to też propaganda hitlerowska dzięki temu mogła o wiele lepiej wystartować i prowadzić swoje działania.

Dla mnie hitlerowska koncepcja świata wykorzystała na początku możliwości jakie dawał okultyzm. Co za tym idzie wprowadzić odpowiednie informacje dla masy, aby móc później działać na podstawie swoich przekonań. Przez niektórych właśnie to wykorzystanie wprowadziło w błąd ludzi, którzy na samym początku badali podłoże psychologiczne społeczeństwa niemieckiego.

Pentagram wykorzystywany w okultyzmie
Pentagram wykorzystywany w okultyzmie
Autor: kalhh
Licencja: CC0 Creative Commons
Źrodło: Pixabay

Osobiście uważam, że hitlerowska propaganda zrobiła swoje na podstawie ideologii okultyzmu. Do tej pory ludzie mylnie myślą, że jednak okultyzm oficjalnie działał w Niemczech do upadku III Rzeszy. Można przyznać, że część okultystów działała w tym fachu nadal, ale brali ich pod swoją opiekę osoby powiązane z najwyższymi stanowiskami w państwie. Pozostali przez delegalizację musieli niestety zmienić zawód.

W pewnym sensie hitlerowskie władze wykorzystały tylko i wyłącznie część ideologii i dołączyli swoje poglądy. A po tym wszystkim rozpowszechnili swoją własną ideologię oraz chcieli ją dodatkowo rozpowszechnić siłą na inne kraje świata.

Bibliografia

1. Okultyzm;

2. Towarzystwo Thule;

3. Okultyzm III Rzeszy;

4. Nazistowski okultyzm;

5. Wpływ okultyzmu na ideologię nazistowską;