Kim jest hibakusha?
Odnalazłem w internecie jedno zdjęcie na temat Japończyka z czasów II wojny światowej, którego nazwano podwójnym hibakusha. Dzięki temu zainteresowałem się tematem. Nie tylko chciałbym rozwikłać tajemnice kim jest hibakusha, ale również przytoczyć trochę faktów związanych z tym pojęciem.
Pojęcie hibakusha
Podążając za słowem z Wikipedii to hibakusha funkcjonujące w języku japońskim jako określenie na osobę będącą ofiarą ataku atomowego na Hiroszimę lub Nagasaki. Dosłowne znaczenie słowa to ludzie dotknięci eksplozją. Według stanu na 31 marca 2008, 243 692 żyjące osoby mają poświadczony przez rząd status hibakusha, a ich średnia wieku to 75,14 lat. Większość z nich żyje w Japonii, chociaż część z nich mieszka także w Korei i w innych miejscach.
Japońska organizacja Nihon Hidankyō, która została założona w 1956 roku, zrzesza żyjących hibakusha i ma na celu zabieganie w japońskim rządzie o większe wsparcie dla ofiar. Dodatkowo jeszcze wywiera nacisk na światowe rządy, by te zlikwidowały arsenał atomowy, które posiadają na swoich terenach.
Część hibakusha otrzymuje standardowe świadczenie w ramach rekompensaty przeżycia takiego wydarzenia. Natomiast 1% z nich ma możliwość otrzymywania dodatkowych pieniędzy związanych z dodatkowym leczeniem efektów popromiennych.
Podwójny hibakusha
W całej historii zrzucenia bomb atomowych na Hiroszimę oraz Nagasaki tylko jedna osoba stała się podwójnym hibakushi. Stał się nim Tsutomu Yamaguchi, który z powodów zdrowotnych pojechał pomiędzy Hiroszimą oraz Nagasaki.
Tsutomu Yamaguchi w czasie II wojny światowej pracował jako japoński inżynier – konstruktor statków i według oficjalnego rejestru hibakusha był jedynym człowiekiem, który przeżył wybuchy obu bomb atomowych zrzuconych na Hiroszimę i Nagasaki w sierpniu 1945 roku. Yamaguchi, pracując dla koncernu Mitsubishi, został wysłany służbowo z rodzinnego Nagasaki do stoczni w Hiroszimie. W dniu 6 sierpnia 1945 roku, w wyniku wybuchu amerykańskiej bomby atomowej Little Boy, doznał poważnych poparzeń, uszkodzenia słuchu, czasowo oślepł i stracił włosy. Noc po tragedii, owinięty opatrunkami, spędził w schronie przeciwlotniczym. Następnego dnia powrócił do Nagasaki, gdzie przeżył drugą eksplozję bomby Fat Man w dniu 9 sierpnia tego samego roku. Stało się to akurat podczas jego rozmowy z przełożonym, któremu opowiadał o dramacie w Hiroszimie, wskutek którego nieomal stracił życie.
W latach 80. XX wieku napisał książkę o swych przeżyciach. W 2006 r. został zaproszony do wzięcia udziału w filmie dokumentalnym o 165 podwójnych ofiarach bomby atomowej. Film został zaprezentowany na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych. Yamaguchi nie tylko wypowiedział się w nakręconym dokumencie, ale do tego był aktywnym członkiem ruchu antynuklearnego. Ten ruch nie tylko jest aktywny w Japonii, ale też na całym świecie.
W marcu 2009 r. wyjawił prasie japońskiej, że jest chory na nowotwór i zamierza ubiegać się o oficjalne nadanie mu przez rząd statusu podwójnej ofiary bomby atomowej. Rząd japoński poświadczył oficjalnie, że Tsutomu Yamaguchi przebywał zarówno w Hiroszimie jak i w Nagasaki podczas wybuchów bomb atomowych zrzuconych na te miasta. Walka z chorobą zakończyła się 4 stycznia 2010 roku śmiercią Tsutomu.
W jaki sposób można stać się hibakusha?
Patrząc na wcześniej opisanego Tsutomu Yamaguchi można stwierdzić, że wystarczy przeżyć wybuch bomby atomowej. Niestety tak łatwo to nie jest. Hibakusha to nie tylko tytuł nadawany po danym wydarzeniu, ale też odpowiednie przywileje związane z efektami popromiennymi. Tutaj nie piszę tylko o zdrowiu fizycznym, ale też psychicznym. Do tego jeszcze pojawia się kilka innych warunków związanych z wydarzeniem, np. potwierdzenie, że się było w zasięgu wybuchu.
Yamaguchi miał gorzej niż reszta osób posiadających ten tytuł, przeżył dwukrotny wybuch w dwóch różnych miastach. Po dłuższym czasie dopiero rozpoczął prosić o dołączenie do grona hibakushi. Było to bardziej ze względów zdrowotnych oraz wieku, jaki posiada. Japońska władza przychyliła się, miała wiele potwierdzeń oraz wszelkie spełnione wymagania przez Tsutomu.