Czy wiara Słowian tak naprawdę istniała?

Każdy w Polsce, który poznał informacje o początkach naszego państwa wie, że nie od zawsze nasza katolicka wiara jest w naszym kraju i w jego historii. Dochodzą nas informacje związane z tak zwanym pogaństwem. Może nie zawsze nasza wiara była jedna. A może nie zawsze wierzyliśmy w jakąkolwiek wiarę?

Słowem wstępu

Tym tekstem nie mam zamiaru wprowadzać jakikolwiek sprzeciwów w wiarę katolicką i chrześcijańską. Mam zamiar raczej pokazać czy do przemyślenia czy na pewno nasi przodkowie posiadali wiarę tak zwaną pogańską, czy też historycy dopowiedzieli sobie kilka faktów związanych z wiarą.

Nie mam zamiaru krzepić jakikolwiek haseł związanych z religią. Mam zamiar tak naprawdę dać do przemyślenia czy na pewno wierzyć historykom oraz wierze starosłowiańskiej. Ten tekst raczej jest związany z pewnością oraz chęcią potwierdzenia czy tak naprawdę jako naród mamy wierzyć, że tak łagodni przeszliśmy pomiędzy jedną a drugą wiarą. Może coś innego się wydarzyło.

Tekst powstał dzięki wcześniej napisanym tekstom oraz też weryfikacji niektórych faktów Część informacji zostało już ujętych wcześniej, na przykład w tekście pod tytułem W jaki sposób Słowianie byli nawracani na wiarę chrześcijańską?. Oczywiście nie odwołuję do weryfikacji co tam napisałem, ale chciałem wspomnieć, że cokolwiek pisałem wcześniej i próbowałem cokolwiek ustalić.

Wiara i przesądy kontra rzeczywistość

Według źródeł historycznych, na które powoływałem się we wspomnianym wcześniej tekście, wynika, że przed wprowadzeniem wiary chrześcijańskiej na teren Polan była inna wiara. W tekście, który wychwyciłem i podałem w bibliografii może nie jednoznacznie stwierdzono, że dawna wiara to tak naprawdę bardziej przesądy.

Trudno jest potwierdzić, aby nasi przodkowie jednoznacznie wierzyli w tak zwane pogaństwo. Można jednak potwierdzić, że na terenie naszego kraju znajdowały się świątynie kultur, które nas otaczały oraz był z naszą kulturą jakoś powiązana.

W rzeczywistości żaden dziejopisarz nie zanotował szczegółów dotyczących wierzeń w państwie pierwszych Piastów. Nie są znane imiona bogów, może poza kilkoma absolutnie podstawowymi, jak pan nieba i błyskawic Perun. Nie sprecyzowano ceremonii, nie podano lokalizacji świątyń czy jakichkolwiek szczegółów kultu. Tak naprawdę nic nie wiadomo. Zasłużony znawca kultury Słowian, Stanisław Urbańczyk, stwierdził nawet posępnie, że historia badań nad ich wierzeniami jest wyłącznie „historią rozczarowań”.

Zmyślone pogaństwo. Czy nasi słowiańscy przodkowie byli ateistami?

Powyższy cytat potwierdza słowa, które padły wcześniej. Nie ma żadnego potwierdzenia w jakiekolwiek dokumentacji, że stała jakakolwiek świątyni, gaj druidów, bądź coś podobnego. Trudno jest cokolwiek potwierdzić. Można jedynie stwierdzić, że część budowli mogła być przerobiona ze świątyń pogańskich. Ja mam swoje ale. Gdzie są dowody w jakikolwiek źródłach, że na przykład dany budynek kościelny jest przerobiony?

Raczej na terenach obecnej Polski były raczej przesądy związane z porami roku oraz rolą. Natomiast panteon bóstw został zapożyczony z okolicznych religii przez współczesnych naukowców. Co za tym idzie zapożyczenia są związane z kulturą rosyjską, czeską albo niemiecką (przynajmniej związane z kulturą łużycką) gdzie występowały podobne określenia bogów oraz ich funkcje.

Część osób może się oburzyć z powodu, że w ostatnich latach jednak rozpoczęto udowadniać, że jednak wiara pogańska jednak istniała. Poniższy cytat w pewnym stopniu potwierdza moje stwierddzenie.

We Wrocławiu sam fakt, że odnaleziono relikty budynku nieco większego od innych i że w środku znajdowały się skrawki jedwabiu, wystarczył do przyjęcia, że była to niechybnie pogańska świątynia. A skoro jeszcze określono, iż chata powstała około 1032 roku, to zaraz pojawił się pomysł, że oto mamy do czynienia z namacalnym śladem rewolty religijnej z czasów Bezpryma. Śmiała teza. Szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę, że konstrukcja równie dobrze mogła być po prostu domem jakiegoś bardziej zamożnego członka społeczności. Nie zachowały się w niej ślady żadnych ofiar, żadne posągi, dowody kultu

Zmyślone pogaństwo. Czy nasi słowiańscy przodkowie byli ateistami?

W dużej ilości źródeł historycznych i powieściach z czasów średniowiecza można odnaleźć informacje, że chrześcijaństwo wprowadzano siłą i za pomocą miecza. Natomiast pogaństwo mocno tępiono. W rzeczywistości wyglądało to zupełnie inaczej. Obydwa światy przez całe stulecia funkcjonowały obok siebie.

Jeśli mamy wierzyć, że w 1031 lub 1032 roku pojawił się bunt antychrześcijański to tak naprawdę trzeba to zweryfikować z twardymi dowodami. W tamtych czasach za bardzo nie pobierano tak zwanych dziesięcin na terenie Polski. Po prostu nie opłacało się pobierać od chłopstwa, które wierzyło w zupełnie innych bogów a ilość kościołów można było bardziej zliczyć na palcach – tyle było na tereny Polan. Z tego powodu pojawiały się trudności z krzewieniem wiary wśród zwykłego ludu, nic nie wspominając, że pojawiały się bunty antychrześcijańskie. Jak to drugie miałoby się pojawiać to bardziej w warstwach szlacheckich albo wyższych.

Żadna reakcja pogańska nie wybuchła, bo i nie mogła wybuchnąć. Nie znaczy to jednak, że rocznikarze kłamali. By zrozumieć notatki o prześladowaniu chrześcijan, trzeba wziąć pod uwagę, spod czyjej ręki one wyszły. Wszyscy dziejopisarze tej epoki byli jednocześnie księżmi, biskupami albo mnichami. Ludźmi wiary. Właśnie z tego powodu oni najbardziej interesowali się krzywdami, jakie ponosił Kościół.

Patrząc ich oczami to jak zagrabiono albo zniszczono budynek świątynny, zginął ktoś związany z Kościołem to dowolny bunt zamieniał się w oczach mnichów w pogańską rebelię. Gdyby jednak naprawdę Polskę zalała fala religijnej nienawiści, pomordowanych biskupów należałoby wynieść na ołtarze. Natomiast nie pojawiła się żadna propozycja wyniesienia ani jednego męczennika 1031 roku bądź w latach późniejszych.

Bibliografia

1. Zmyślone pogaństwo. Czy nasi słowiańscy przodkowie byli ateistami?